Każda moneta, zanim wejdzie do produkcji, czyli rozpocznie się jej masowe bicie przez mennicę, musi zostać wypróbowana. Oczywiście wzorów monet jest kilka, a nawet kilkanaście, dlatego wykonuje się próbę, aby sprawdzić, który ze wzorów będzie najlepszy. Niekoniecznie też muszą się one drastycznie różnić, chodzi bowiem także o to, aby stempel menniczy pozostawiał gładki, równy ślad na nowej monecie.

Monety próbne najczęściej wybija się w niklu lub w stopie miedziowo- niklowym. Ich serie są krótkie, liczą sobie około pół tysiąca sztuk, z czego później większość i tak trafia do mennicy, ale nie wszystkie. Na tych kilkudziesięciu do dwustu wolnych egzemplarzach zarabiają ci, którzy mają do nich dostęp, umieszczając je na rynku numizmatyków, gdzie monety próbne osiągają ceny od kilku do kilkunastu, a czasem nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych za sztukę. Ich cechą charakterystyczną, że spora część z nich jest zachowana w stanie menniczym, jako że prawie nigdy, poza pewnymi wyjątkowymi sytuacjami, nie są wypuszczane jako monety obiegowe.

Zgromadzenie sporej kolekcji monet próbnych jest dla każdego kolekcjonera powodem do dumy i sprytu, choć kiedyś dowodziło znacznie większych umiejętności poszukiwawczych. Dziś bowiem monety próbne można kupić na aukcjach internetowych lub przynajmniej przez internet spróbować odnaleźć posiadacza takich monet, które mógłby odsprzedać. Wcześniej odnalezienie monet próbnych było dość trudne, ponieważ kontakt był znacznie trudniejszy, jednak ktoś, kto zgromadził choćby kilka monet próbnych zawsze budził zainteresowanie z domieszką podziwu. W seriach próbnych bite są wszystkie monety, w tym także monety i medale okolicznościowe. Są one jednak trochę szerzej dostępne, można je kupić nawet w internetowych sklepach numizmatycznych, a ich ceny nie przysparzają zazwyczaj o zawrót głowy, ponieważ rzadko sięgają tysiąca złotych.

Oczywiście wiele także zależy od jakości stopu, na którym bito próbę oraz od jej przeznaczenia, bo i tu można wprowadzić pewien podział monet próbnych. Przede wszystkim, próby niklowe, zwane czasem próbami ostatecznymi, to wzory obiegowych monet i kilku najwyżej innych wzorów. Poza tym istnieją jeszcze próby kolekcjonerskie i próby techniczne. Każde z nich są zazwyczaj bite na innym materiale i charakteryzują się innymi właściwościami i przeznaczeniem, a co za tym idzie, różnią się między sobą także ceną, jaką przychodzi za nie zapłacić.